Nie brnę, opieram się na natomiast na różnych opiniach i widzę/czytam że różnie z tym bywa. Ktoś przetestował jeden aparat , ale to nie jest podstawa do wydawania jednoznacznej opinii o wszystkich aparatach.
ps. spojrzałem do instrukcji mojego Rolleja 6008, gdzie jest wprost napisane że w przypadku zastosowania filmu 120 w kasecie 220 "należy oczekiwać pewnych nieostrości" , oczywiście jest też wskazówka żeby nie używać filmów 120 w kasetach 220
- i tak jak wspomniałem dla tego aparatu kasety 220 są tańsze od 120, bo nie są zamienne właśnie z uwagi na owe nieostrości , a nie licznik itp.
Aby nie być gołosłownym wziąłem do ręki aparat który akceptuje filmy 120 i 220, czyli Fuji GW 6x9.
Ale najpierw co mówi instrukcja. Konstruktorzy z dalekiej Japonii zaznaczyli , że „należy pamiętać przekręcić płytkę dociskową odpowiednio do filmu 120 i 220, w przeciwnym razie zdjęcie może nie być precyzyjnie ostre, ponieważ film nie przesunie się dokładnie w płaszczyznę ostrości.”
Następnie wytłumaczyli jak krowie na miedzy, że owa nieostrość spowodowana może być grubością papieru.
Źródło (str. 8):
http://www.cameramanuals.org/fuji_pdf/f ... 90_iii.pdf
I rzeczywiście , z tyłu aparatu na drzwiczkach jest płytka. Można ją obrócić z prawej na lewą stronę. Ale co z tego? Na pierwszy rzut oka nic się nie zmienia. Płytka z każdej strony ma wgłębienia, które ją mocują. Otóż wgłębienia te różnią się GŁĘBOKOŚCIĄ! W zależności od filmu 120/220 płytka jest osadzona głębiej lub płycej! Przez co zmienia się płaszczyzna filmu względem płaszczyzny ostrości. Różnica w grubości jest ledwo dostrzegalna , rzędu 0,5 mm albo i mniej.
Podobnie sprawę rozwiązano w Mamiya 7 (kol. J.A. czytał instrukcję do swojego aparatu?).
I tu również konstruktorzy zaznaczają, że w przypadku złego ustawieni płytki zdjęcie może być out of focus.
Źródło (str. 12):
http://www.cameramanuals.org/mamiya_pdf/mamiya_7-1.pdf
Zatem moje przemyślenia.
1) W aparatach nazwijmy je „precyzyjnymi” zniwelowano potencjalny brak ostrości poprzez wyżej opisaną obrotową płytkę w drzwiczkach aparatu bądź poprzez różne kasety.
I tu prośba do tych co mają kasety 120 i 220 aby zmierzyli grubość płytek dociskowych suwmiarką (najlepiej z elektronicznym wyświetlaczem). Na pierwszy rzut oka kasety są identyczne ale prawdopodobnie płytki dociskowe będą miały inną grubość (chyba , że aparaty należą do tych „nieprecyzyjnych” , gdzie kasety różnią się tylko licznikiem zdjęć).
2) Użycie filmu 120 w kasecie 220 prawdopodobnie nie wpłynie na ostrość, gdyż gruba płytka + film z papierem skutkują tylko większym dociskiem. Ew. problem może dotyczyć lekkości przesuwu filmu w aparatach elektronicznych.
3) Użycie filmu 220 w kasecie 120, a więc cienka płytka + film bez papieru może spowodować nieostrości.
[ Dodano: Śro 02 Paź, 2013 ]
Kontynuując. Wziąłem do ręki kolejny aparat Mamiya Super 23. Mówię jak jest.
Aparat posiada wymienne kasety na różne formaty (6x6, 6x9 ...), kasety są uniwersalne tzn akceptują filmy 120 i 220. Na drzwiczkach znajduje się płytka dociskowa, którą odwracamy na prawą-lewą stronę w zależności od rodzaju filmu. A więc mechanizm działania jest podobny jak w ww Fuji. Płytka dociskowa z boków posiada nacięcia które ją mocują, ALE OWE NACIĘCIA NIE SĄ NA ŚRODKU JEJ GRUBOŚCI. W zależności od rodzaju filmu płytka dociskowa jej bardziej lub mniej uwypuklona a więc zmienia się płaszczyzna filmu względem płaszczyzny ostrości!
Na pierwszym zdjęciu widać owe nacięcie na płytce dociskowej, myślę że widać też że nie jest ono na środku i że jest różnica pomiędzy lewą i prawą stroną.
Podsumowanie:
Aparaty (kasety do nich) które rozróżniają filmy 120/220 zmieniają położenie płaszczyzny filmu względem płaszczyzny ostrości, tak aby zdjęcie było maksymalnie ostre. Zmiana położenia płytki lub zastosowanie odpowiednich kaset ma głownie na celu zmianę owej płaszczyzny filmu, zmiana naliczania jakiegoś licznika itp to są rzeczy drugorzędne w takim przypadku.
ps. osobiście zamierzam stosować się do wskazówek instrukcji, nie przekonują mnie też różne amatorskie testy, bowiem to czego nie widać na skanie negatywu albo zdjęciu 10x15 często widać na powiększeniu np. 30x40 ...