PENTAX spotmatic F

[Jonasz]

Do moich zbiorów trafił Pentax z Takumarem 1,8/55. Używany, "chociaż nie zajeżdżony". Mocowanie obiektywu M42 - aparat "rozmawia" z Pancolarem, Tessarem a także z Heliosem M4, chociaż oczywiście bez możliwości pomiaru z otwartą przysłoną.
I tu mam pewną zagwozdkę - otóż na Takumarze jest suwak oznaczony typowo, czyli "AUTO" i ".MAN". Widać to na zdjęciu.
Sęk w tym, że nie mogę go przestawić z pozycji AUTO, w której trafił w moje ręce w pozycję MAN. Próbowałem go dociskać w górę i w dół, na boki - i nic. Może ktoś z Kolegów mnie oświeci - w instrukcji z Butkusa "stoi", że powinien być stale w pozycji AUTO. Ponieważ zastosowano w tym obiektywie interesujący (mechaniczny - widoczna na zdjęciu dźwignia) sposób przekazywania wielkości nastawionej przysłony do mostka pomiarowego aparatu istotnie nie jest potrzebna pozycja "MAN", ale ciekawość mnie zżera .

PS. Ponieważ zaprzyjaźniony mechanik, Pan Sylwester G. ma przerwę wakacyjną, może któryś z Kolegów podjąłby się konserwacji mojego kolejnego nabytku, bądź wskazał godnego zaufania fachowca - raczej w Warszawie.
Aparat jest sprawny, układ pomiarowy również, więc chodzi o czyszczenie, smarowanie i ew. regulację. Pozdrawiam - stary Jonasz.

[powalos]

W Spotmatiku F pomiar może być dokonany przy otwartej przysłonie ze specjalnymi obiektywami, mającymi symulator przysłony. Jak ten Takumar (to ta dźwignia poruszająca się po obwodzie). Przy wykonywaniu fotki przysłona przymknie się do zadanej wartości, przy przełączniku ustawionym na "AUTO". Jednak sam przełącznik powinien się dać przesunąć "po obwodzie". Można obiektyw wtedy wykorzystać w lustrzankach bez automatyki przysłony (wczesne Praktice i Zenity).

[Jonasz]

Dziękuję za poradę - skoro suwak powinien się przesuwać, wziąłem do ręki dębowy kołek, młotek 50-gramowy i zacząłem stukać w rzeczony suwaczek - w przybliżeniu po stycznej do powierzchni obiektywu. Sprawa była nieco ułatwiona przez ząbki na jego pólkolistej powierzchni. Po kilkunastu delikatnych uderzeniach z obu stron - ruszył , a przy okazji wysypało się spod niego nieco ciemnego pyłu, czy też zaschniętego syfu (wybaczcie kolokwializm!).
Po konsultacji z darczyńcą już wiem prawie wszystko - aparat kupiony ponad 40 lat temu w Kinszasie w Kongu używany był tam przez kilka lat, a resztę swego życia spędził w pudle schowanym gdzieś w szafie. Należy mu się jak widać porządne czyszczenie - zarówno aparatowi jak i obiektywowi. Pewnie poczekam do powrotu Pana Sylwestra Gecyngiera z wakacji... Jonasz.

[Nomad]

Z Takumarów to kojarzę taki malutki dodatkowy bolczyk, najwyżej 1/4 popychacza przesłony, który coś tam blokował. Może zrób zdjęcie mocowania, ale prostopadle do niego, tutaj duża część jest nieostra.

[Jonasz]

Dla pełnego wyjaśnienia - suwak już pracuje, nie jest niczym blokowany.
Aby rozwiać ew. wątpliwości zamieszczam trzy zdjęcia z kolorowymi strzałkami. Czerwona wskazuje prostopadłościenny nadlew na korpusie Takumara, służący do poprawnego ustawienia obiektywu względem korpusu aparatu - po prostu obiektyw należy wkręcić do oporu tak, aby ów nadlew oparł się o cienki zderzak w korpusie - oznaczony zieloną strzałką i widoczny przy powiększeniu zdjęcia wnętrza aparatu przy otwartej migawce.
Dźwignia wystająca z obiektywu, oznaczona na żółto sprzężona jest z pierścieniem przysłony i przy jego obracaniu przesuwa odpowiedni zderzak w korpusie aparatu - oznaczony tym samym kolorem - informując układ pomiarowy o wartości nastawionej przysłony. Nigdy dotąd nie miałem do czynienia z Pentaxem i pierwszy raz widzę taki sposób "rozmowy" obiektywu z aparatem.
Na koniec - niebieski kolor to oczywiście domykanie przysłony przed otwarciem migawki - tak jak w Praktice i prawie tak jak w Zenitach. Dlaczego prawie - otóż w Praktice popychacz w aparacie (nie w obiektywie!) pozostaje wysunięty przez czas otwarcia migawki, natomiast w Zenitach - przez czas trzymania spustu aparatu - a to nie jest to samo! Oczywiście większość zenitów nie ma czasów dłuższych od 1/30 s, więc to nie ma większego znaczenia, ale w Praktice są czasy do 1 sekundy, a mojej BMS nawet 4 sekundy.
Przepraszam za nieco przydługi wykład, ale tak jak napisałem - to mój pierwszy Pentax. Pozdrawiam Kolegów - Jonasz.
PS. Na ostatnim zdjęciu jest błąd - zderzak w korpusie znajduje się oczywiście powyżej zderzaka obiektywu - zamienione strzałki. Niestety zdjęcia już usunąłem więc nie mogę wstawić poprawionego. Przepraszam!

[Nomad]

Zdjęcie pierwsze potwierdza moje przypuszczenia. Chodziło mi o ten pin poniżej czerwonej strzałki.

[ds74]

Dokładnie. Trzeba wcisnąć ten malutki bolczyk o którym mówi Nomad. I nie próbuj wkręcać tego obiektywu do Zenita. Właśnie ten bolczyk odpowiedzialny za działanie przełącznika man/auto jest umieszczony dokładnie na średnicy na której są śrubki mocujące gniazdo obiektywowe w zenitach. Jak wkręcisz bolec wchodzi w gniazdo śrubki i się pięknie blokuje - ani w prawo ani w lewo - trzeba się sporo nakombinować żeby obiektyw wykręcić.

[Jonasz]

Dokładnie nie. Przecież napisałem w poście ze zdjęciami, że to nie jest żaden bolczyk ani popychacz, ale wystający nieruchomy fragment korpusu obiektywu. Nie ma nic wspólnego z przysłoną, natomiast służy do właściwego ustawienia obiektywu wkręconego w korpus aparatu. Ten występ musi oprzeć się o odpowiedni występ wewnątrz korpusu - ostatnie zdjęcie. Po co? Po to, aby przesuwająca się razem z pierścieniem przysłon dźwignia (żółta strzałka) przesunęła o odpowiedni kąt dźwignię (żółta strzałka) w korpusie aparatu, "informując" układ pomiarowy o nastawionej przysłonie. Przełącznik "AUTO-MAN" nie ma żadnej blokady, tylko niewielki opór.

[powalos]

Jonasz, koledzy mają na myśli chyba ten maleńki bolec, na pierścieniu poniżej występu oznaczonego czerwoną strzałką.

[Jonasz]

Przepraszam za ślepotę .
Istotnie, jest tam taki cienki popychacz, ale on niczego nie blokuje - przynajmniej teraz. Przy wkręconym obiektywie jest wciśnięty przez korpus aparatu o ok. 0,5 mm. Gdyby to on blokował przełącznik "AUTO-MAN" to przy wkręconym obiektywie dałoby się go (przełącznik) przesunąć - a tak nie było.
Z drugiej strony do czego miałby służyć? Chyba, że przy uruchamianiu przełącznika ściąłem ew. blokadę ...
Może konstruktorzy chcieli zablokować przełącznik przy obiektywie wyjętym z aparatu, tylko dlaczego?
W każdym razie jeszcze raz przepraszam światlejszych Kolegów za nieuważne czytanie postów i wymądrzanie się .
Cóż, już kiedyś napisałem, że człowiek uczy się całe życie, a i tak głupi(o) umiera.
PS. Nadal proszę Kolegę, mającego ew. taki obiektyw o potwierdzenie opinii Kolegi "Nomad" - posypię wtedy dawno wyłysiałą pałę popiołem i odszczekam swoje wytłuszczone jak widać niepotrzebnie wypowiedzi. Stary Jonasz - Włodzimierz Z.

[rbit9n]

ale w instrukcji obsługi stoi, w dziale "depth-of-field preview lever", że obiektyw ma blokadę "interlock", kiedy jest założony na aparat i wówczas nie da się go przestawić z AUTO na MAN. można zaś go przestawić, podczas korzystania na przykład z pierścieni makro, ale i tak powinien być ustawiony w pozycji AUTO.

[Nomad]

Jonasz, obawiam się że jest tak jak piszesz. Znaczy, siłowo wyłamałeś blokadę...Co do detali, masz rację, poszukaj jakiegoś pentaksiarza, moja wiedza na temat tych Takumarów ma dwie dekady.
PS Potwierdzam informację o problemach z Zenitem, sam kilkakrotnie pomagałem odblokowywać tak zakleszczone szkło.

[Jonasz]

Trudno, widać taki mój los . Mimo to obiektyw działa poprawnie, aparat też. Ten "depth-of-field preview lever" umieszczony jest na aparacie pod lewą ręką, nad gniazdami do lamp błyskowych. Po przesunięciu do góry pozostaje w tej pozycji trzymany zatrzaskiem i działa na popychacz przysłony obiektywu - podobnie jak np. w Praktice MTL. Po przesunięciu w dół przysłona się otwiera i dalej już wszystko działa normalnie.
Interesujący jest jeszcze brak wyłącznika obwodu pomiarowego - prawdopodobnie przy zasłoniętym obiektywie rezystancja fotoopornika CDS jest tak duża, że prąd pobierany z baterii jest pomijalnie mały. Może zresztą nadal jeszcze czegoś nie wiem... .
Dziękuję wszystkim Kolegom za pomoc i jak wspominałem - poczekam na powrót Pana Sylwestra.
PS. Tymczasem zajmę się czymś z "zupełnie innej beczki" - dostałem dziś płytę winylową Salvatore Adamo z 1972 roku - dziewica! Winyle też zbieram i nie tylko winyle, choć dawno temu moja babcia, gdy zabierałem się do zszywania portek, mówiła tak:
Włodzio, naucz się jeszcze szyć buty, to i szewców puścisz z torbami .
Naród wyznania handlowego mawiał: "dużo zawodów, mało dochodów!"

[bakulik]

Interesujący jest jeszcze brak wyłącznika obwodu pomiarowego - prawdopodobnie przy zasłoniętym obiektywie rezystancja fotoopornika CDS jest tak duża, że prąd pobierany z baterii jest pomijalnie mały.

I tak też mówi instrukcja na str. 6. – „Remove the lens cap. Now the meter circuit is on”.