Korex - Forum Fotograficzne - Fotografia czarno-biała

W zasadzie pytanie dotyczy trzech filmów 135:

1. Fomapan 100
2. Fomapan 400
3. Kentmere 400

Poczytałem już kilka wątków i jest (co zrozumiałe) sporo różnych metod, w dodatku inaczej jest w przypadku filmów 135, 120 i błon ciętych. Nie wiem, czy to najlepszy pomysł, ale postanowiłem zacząć od Kodaka D-76, być może potem D-23. I tu powstaje pytanie: jak naświetlać te filmy (na jaką czułość), aby uzyskać jak najszersze spektrum tonalne. Jeżeli macie jakieś sugestie odnośnie rozcieńczenia, temperatury i czasów wywoływania, to też chętnie się z tym zapoznam. D-76 jest na liście zalecanych wywoływaczy dla tych filmów, ale mój pierwszy i jedyny film wykonany na Foma 100 w zimowym słoneczku (czyli kontrast) wyszedł BARDZO kontrastowo. Na niektórych klatkach twarz modelki byłą w zasadzie dość jasną plamą (no, trochę przesadzam). Ale to był mój pierwszy kontakt. Naświetlałem toto na 100 ASA, wywoływałem bodajże w D-76 1:1 zgodnie z tabelką czasów.

miki11, Rowniez i to forum pelne jest przepisow wywolywania i naswietlania. Niestety nie ma drogi na skroty. Oczywiscie istnieje taka mozliwosc, ze cos przypadkowo akurat bedzie adekwatne do Twoich oczekiwan, ale to dzielo przypadku. Skalibruj jak nalezy negatyw z wywolywaczem i calym wlasnym indywidualnym procesem i wtedy bedziesz wiedzial czy dana kombinacja Ci odpowiada. Kazdy inna metoda zwiazana jest ze spora doza rozczarowania.

Dlaczego nie naswietlisz po prostu kilku klatek z filmu przy roznej wartosci EI i ocenisz ktora ekspozycja najbardziej Ci odpowiada? Czy oczekujesz za pierwszym razem po przeczytaniu wskazowek z forum idealnego negatywu?

Nie, nie o to mi chodziło. Mam świadomość, że indywidualna kalibracja jest niezbędna. Zresztą ten proces jest znakomitą zabawą dla mojego mózgu. Natomiast takie rzeczy, jak czułość "nominalna" (pewnie to nie jest prawidłowe określenie) dla danego wywoływacza chyba gdzieś tu funkcjonuje. Czytałem, że Fomapan 400 w ID-68xx osiąga ok. 320 ASA, ktoś inny naświetlał ją na 250 ASA. A ja szukam tego parametru dla Kodaka D-76. I tak zrobię próby (te same ujęcia z 0, +1 i +2EV), a także z rozcieńczeniami D-76. Podobno to taki "wzorzec metra" ten D-76... Poza tym mogę go samodzielnie poskładać, co znowu jest znakomitym masażem dla mojej głowy. Hobbystyczne podejście chyba daje więcej tzw. fanu.

Nominalna to taka jak na pudelku. Czasy do D-76 pod Fome podane sa na np. massive dev chart. Tak wiec jak hobbystycznie, jak to okreslasz, to nic nie stoi na przeszkodzie

D-76 do Fomy 100 to jest w ogóle napisany na pudełku, acz tylko stock.

To, co jest na pudełku i w nocie producenta przeczytałem. Pytam o nieco głębszą wiedzę, czyli wiedzę użytkową.

miki11 pisze: ↑26 mar 2023, 01:16 To, co jest na pudełku i w nocie producenta przeczytałem. Pytam o nieco głębszą wiedzę, czyli wiedzę użytkową.

I to jest właśnie ta "wiedzą użytkowa". Do innej musisz raczej sam dojść drogą własnych prób w dochodzeniu do efektów, które chcesz osiągnąć. To co sprawdziło się u innych, niekoniecznie musi sprawdzić się u Ciebie.
Wielu kolegów ma własne notatki zbierane przez lata ale zazwyczaj dotyczące określonych warunków naświetlania sceny, panujących kontrastów itp. Podstawą zawsze jednak były dane producentów materiałów lub chemikaliów.

miki11 pisze: ↑26 mar 2023, 01:16 To, co jest na pudełku i w nocie producenta przeczytałem. Pytam o nieco głębszą wiedzę, czyli wiedzę użytkową.

Mam gruby zeszyt z lat 70-90tych, potem mam dziurę, a teraz mam dość opasłą bazę na komputerze. Nigdy nie podaję parametrów obróbki jakie stosuję, nie dlatego, że to tajemnica, tylko dla tego, że taka wiedza u kogoś innego przyniesie więcej szkody niż pożytku. Masz dane od producenta filmu i to są dla Ciebie dane wyjściowe do własnych prób i notatek. Im wcześniej zaczniesz je robić sam, tym szybciej uzyskasz świadomie odpowiednie wyniki.

Oczywiście je notuję, każdy film, parametry i komentarze. Zrozumiałem Wasz przekaz. Po prostu przeglądając forum trafiłem na informacje, że np. Foma 400 nominalnie powinna być naświetlana na 250-320 ASA (choć są też opinie odmienne). Trafiłem na informacje, że Foma 100 ma 25 ASA, a nawet mniej. I są też zdania, że to jest film o rzeczywistej czułości 100 ASA. Podobnie z wywoływaczami. Ale ok, zrozumiałem przekaz. Dziękuję za Wasze opinie.

Ktoś naświetlił tak, wywołał pod to naświetlenie w innym niż producent filmu wywoływaczu, nie przeprowadził badań sensytometrycznych, wszystko to zrobił na nie skalibrowanym sprzęcie w niestandardowej procedurze i twierdzi, że lepiej wie od producenta jaka czułość ma jego film. Zaiste skromność i pokora powalająca. Pomijam kwestię, że faktycznie do kwestii czułości niektórzy „producenci” filmów podchodzą dość swobodnie.

miki11, czułość nominalna, czyli "pudełkowa", jest określona przez producenta w czasie ściśle przeprowadzonej procedury. Nie możesz jej mylić z czułością - nazwijmy to - użytkową. Ta jest ZAWSZE związana z rodzajem wywoływaczem i sposobem wywoływania: rozcieńczeniem, mieszaniem, często z naczyniem w którym wywołujesz, niekiedy temperaturą. Jest też zależna od tego czy obrabiany film to 135, 120, czy cięty.
W znakomitej większości przypadków posługiwanie się informacjami zawartymi na pudełku lub w ulotce technicznej danego materiału doprowadzi do uzyskania prawidłowego negatywu. Jeżeli jednak chcesz wycisnąć z materiału "co się tylko da", to otwiera się cała nauka do zgłębiania teoretycznego i praktycznego.

PS. Nie poruszam kwestii rzetelności producenta - co zasygnalizował J.A.

większa tonalność - naświetlaj dłużej/wywołuj krócej
większa kontrastowość - naświetlaj krócej/wywołuj dłużej

reszta to już indywidualne próby, powodzenia

szable, to tak
bardzo z grubsza, ale jednak chyba nie do końca. nie mylisz tonalności z gradacją?

J.A. poproszę o rozwinięcie ? gradacja to papier fotograficzny zdaje się???

Gradacja to kontrast, który może być niski, albo wysoki. Pojemność tonalna, to zdolność materiału do odwzorowania sceny o różnej rozpiętości luminancji. Czyli jeżeli maksymalne światło to 2 EV, a maksymalny cień do -2 EV, to dynamika sceny wynosi 5 EV. Jeżeli materiał jest to w stanie zarejestrować to mamy do czynienia z materiałem o pojemności tonalnej 5EV.
Negatyw wysłany krócej jest mniej kontrastowy, a dłużej bardziej.