Korex - Forum Fotograficzne - Fotografia czarno-biała

Naświetliłem Rollei IR @ 6 ISO, wywołanie w Pyro HD 1+1+100, 20 st. C, 8 min. 30 sek. Przez pomyłkę nie użyłem filtra 720. Spodziewałem się całkowitego prześwietlenia.Negatyw po wywołaniu okazał się jednak naświetlony prawidłowo ze szczegółami w cieniu i nieprzepalonymi światłami. Dlaczego?

Takie pytanie zadałem Przemądrzałemu Przyjacielowi, czyli chińskiej sztucznej inteligencji DeepSeek. Odpisał:
=============================================================
Twoja sytuacja jest faktycznie ciekawa, bo na pierwszy rzut oka powinno dojść do silnego prześwietlenia negatywu. Rollei IR 400 (zakładam, że tę błonę użyłeś) ma nominalne ISO 400 w świetle widzialnym, ale po nałożeniu filtra IR 720 nm jej czułość spada do około 6 ISO – dlatego właśnie naświetlałeś ją jak 6 ISO.
Dlaczego negatyw nie jest prześwietlony?
Brak filtra IR = mniej światła niż się spodziewałeś
Gdy nie używasz filtra IR 720 nm, błona rejestruje głównie światło widzialne, a nie podczerwone.
Rollei IR 400 ma stosunkowo niską czułość na światło widzialne – jej rzeczywista czułość bez filtra to około 200–250 ISO (nie 400, jak podaje producent, co jest typowe dla filmów IR).
Naświetlając ją jak 6 ISO, tak naprawdę dałeś ok. 3–4 EV więcej światła niż potrzebowała (bo 250 ISO vs. 6 ISO to różnica ok. 5 stopni, ale część światła to IR, którego nie zarejestrowała). W praktyce wyszedł więc lekki overekspozycja (ale nie skrajny).
Pyro HD działa hamująco na prześwietlenia
Wywołanie w Pyro HD (1+1+100) to dość rozcieńczony skład, który delikatnie tonuje prześwietlenia dzięki efektom kompensacyjnym.
Pyro częściowo powstrzymuje przepalenia w światłach, zwłaszcza przy umiarkowanym przedłużeniu czasu (8:30 to dość standardowy czas dla tego typu filmu).

Niska kontrastowość sceny
Jeśli fotografowana scena nie miała ekstremalnego zakresu dynamicznego (np. pochmurny dzień lub miękkie światło), film mógł sobie poradzić nawet z dodatkową ekspozycją.

Podsumowanie:

Nie użyłeś filtra IR → film rejestrował głównie światło widzialne, a nie podczerwień, więc jego efektywna czułość była wyższa niż 6 ISO.
Rollei IR 400 bez filtra ma czułość ~250 ISO → naświetlenie jak 6 ISO dało ok. +3 EV overekspozycji, co nie jest jeszcze katastrofalne.
Pyro HD złagodził przepalenia – dzięki kompensacji światła nie są całkowicie "zbite".

Jeśli chcesz sprawdzić, jak działa ten film bez filtra, możesz przeprowadzić test: naświetl klatki od 6 ISO do 400 ISO i porównaj wyniki. Prawdopodobnie okaże się, że okolice 100–200 ISO dają optymalne naświetlenie bez filtra.
Ciekawy przypadek – dobrze pokazuje, że filmy IR nie zawsze zachowują się intuicyjnie!
==========================================================================

A co na to inteligencja niesztuczna?

Nie używam tego wywoływacza więc nie wiem jak pracuje, ale mam ten film opanowany, napisz jakie miałeś czasy i przysłony i jakie było światło? Wrzuć zdjęcie negatywu.
Pierwszy raz czy masz już doświadczenie?
Robiłeś wstępne płukanie?

Używałem często Pyro HD, i przy "standardowych czasach" negatywy wychodzą stosunkowo cienkie. Dlatego Twoje negatywy nie są przpelone. Co do Rollei IR, to ISO 6 jest jak najbardziej słusznym ustawieniem.

Zdarzało mi się zapomnieć założyć filtra IR i wtedy było przepalenie nieodwracalne. Inna sprawa że materiał ten ma maskę jak R.Retro, która wstępnie nie wypłukana może dobić wywoływacz jak to się dzieje z XTOLem. W tym wypadku mogłoby pomóc, stąd moje zapytania powyżej.
Na marginesie nigdy nie używam światłomierza bo nie ma sensu, one i tak mierzą całe spektrum. Przy słonecznej pogodzie jeśli fotografuję zieleń wychodzę od ustawień 1/15s F11. Jeśli w kadrze jest jakaś bardzo jasna odbijająca plama np pomnik, beton, ściana, kamień to 1/30s. Jeśli słońce zachodzi, lub w zimie, zmieniam na 1/15 F8.

Dzięki za odpowiedzi. Doświadczenie z IR mam takie sobie, wcześniej korzystałem z filmów Rolleia 120, teraz błona cięta 4x5. Xtola nie używałem nigdy, teraz najczęściej Pyrocat HD. Teraz nie mam możliwości pokazania negatywów, ale nie o to chodzi.
Swoim wpisem chciałem zwrócić uwagę głównie na jedną rzecz: popełniłem błąd, nie zakładając filtra 720, naświetliłem jakby ten filtr był (iso 3 i 6). W obu przypadkach wyszło całkiem ok. Zapytałem AI i otrzymałem całkiem sensowne wyjaśnienie. Powtórzyłem ujęcie z filtrem, też wyszło ok. niemal identycznie. Faktem jest, że ujęcie było pod słońce, z niewielkim udziałem liści oświetlonych wprost, więc odbicia światło podczerwonego było znacznie mniej. Tylko nie dyskutujcie proszę o sztucznej inteligencji... Osobiście traktuję ją jako narzędzie.

Nie ma takiej możliwości na tym filmie że prześwietlisz go o kilka działek i nic się nie stanie. Albo jednak miałeś filtr albo wydarzyło się coś bardzo istotnego na co nie zwróciłeś uwagi. Poniżej wrzucam jak wygląda klatka naświetlona bez filtra obok prawiłowej.

Tak, ale...
Przeczytaj wyjaśnienie w pierwszym poście i to co sam napisałeś pod nim: tajemnica tkwi w wywoływaczu.

zladygin pisze: ↑27 maja 2025, 05:54 Tak, ale...
Przeczytaj wyjaśnienie w pierwszym poście i to co sam napisałeś pod nim: tajemnica tkwi w wywoływaczu.

Wiem co napisałem i jeśli dwie klatki wywołałeś tak samo to nie ma możliwości że jedna wywołała się inaczej a druga inaczej, a dopóki nie pokażesz negatywu to czcza dyskusja. I nie bardzo rozumiem po co ten wątek założyłeś - czy chcesz się zapytać czy pouczać.