Pytanie do użytkowników obiektywów typu "shift"

[Z_photo]

Odebrałem dzisiaj zakupiony obiektyw Olympus 35 mm PC.
Fajne to jest - małe, względnie lekkie, z precyzyjnie poruszającymi się bieżniami.

Mam jednak wątpliwości co do sugerowanego przez producenta sposobu obsługi:
"Aby wykonać zdjęcia z korekcją perspektywy:
1) ustaw aparat tak, aby płaszczyzna filmu była ustawiona równolegle do obiektu
2) przymknij obiektyw i określ ekspozycję (obiektyw nie może być przesunięty)
3) skomponuj kadr, przesuwając obiektyw i zwalniając migawkę."

Moja wątpliwość dotyczy punku 2, a wynika z tego że obraz obserwowany na matówce w zauważalny sposób ulega przyciemnieniu po przesunięciu osi optycznej obiektywu, w ślad za czym wskazania wewnętrznego światłomierza zmieniają się o ok. 1,5 EV (in minus) przy maksymalnym przesunięciu.
Rzeczywiście mam na to nie zważać i naświetlać zdjęcie z wykorzystaniem parametrów ekspozycji ustalonych przy obiektywie ustawionym w pozycji neutralnej?

[aka]

Moja wątpliwość dotyczy punku 2

Zuiko PC-SHIFT lenses are preset type and do not have any automatic diaphragm, which means i.e., the lense must be set manually to the required taking aperture for correct light reading and exposure (stopped-down* metering). Full aperture should only be used for focusing, picture composing and as well as checking sharpness BEFORE such lense is shifted as it will provide a bright viewfinder image in order for you to perform those tasks. To take perspective-corrected pictures: 1) set the camera so that the film plane is aligned parallel to the subject, 2) stop down the lense and determine exposure, 3) compose by shifting the lense, and release the shutter. The correct way of determibe correct exposure is by (After stopping down the lense but BEFORE using the shift): i) with an OM-1(n) or OM-2(n) on MANUAL MODE Align the meter needle to the center of the exposure index by adjusting the shutter speed ring and aperture ring. ii) The TTL exposure meter of the OM-1(n) and OM-2(n) indicates correct light readings at zero-shift (normal position); i.e., when the optical axis of the lens is perpendicular to the film plane at the center of the picture area. Determining exposure after shifting the lense may result in incorrect exposures. With OM-2(n) or equivalent OM bodies on AUTO MODE: i) The shutter speed (corresponding to the preset aperture for proper exposure) is indicated by the meter needle. Make sure the needle does not enter the red zone (beyond 1/1000 sec.). Olympus recommends use of 1:10 (checker matte) focusing type which they claimed was specially designed for this lense type.

[J.A.]

Rzeczywiście mam na to nie zważać i naświetlać zdjęcie z wykorzystaniem parametrów ekspozycji ustalonych przy obiektywie ustawionym w pozycji neutralnej?

Tak, bo pomiar jest zafałszowany po przesunięciu ze względu na kąt padania światła. Przypuszczam, że i przyciemnienie obrazu na matówce z tego wynika, a nie z winiety jakby mogło to sugerować. Wątpię by winieta była na 1,5 EV, obiektyw byłby nieużyteczny.

[Z_photo]

Tak bo pomiar jest zafałszowany po przesunięciu ze względu na kąt padania światła.

Tak podejrzewałem, ale wolałem zapytać. :)

Ciekawi mnie jeszcze (to niedługo sprawdzę empirycznie) czy przy w trybie automatycznym aparat naświetla prawidłowo, skoro w tym trybie światłomierz modelu OM2/OM2n mierzy światło faktycznie odbite od kurtyny migawki bądź od powierzchni filmu (przy czasach dłuższych niż 1/60 s).

[oKuba]

Ciekawi mnie jeszcze (to niedługo sprawdzę empirycznie) czy przy w trybie automatycznym aparat naświetla prawidłowo

Nie robi tego. W tekscie cytowanym przez Andrzeja wyraznie jest to sformułowane

[Z_photo]

W tekscie cytowanym przez Andrzeja wyraznie jest to sformułowane

Najwyraźniej błędnie zrozumiałem tekst obrobiony przez googlowego tłumacza.

[PPaweł]

Najwyraźniej błędnie zrozumiałem tekst obrobiony przez googlowego tłumacza.

Zwykle deepl.com jest lepszy. I częściowo nawet nasz miejscowy. Natomiast im bardziej techniczny tekst, a jeszcze z tak zamierzchłej dziedziny jak fotografia analogowa (no, tu akurat nie ma to wielkiego wpływu), tym bardziej trzeba uważać. Zwłaszcza na niuanse typu coś robić, albo czegoś nie robić, bo sieci neuronowe potrafią gubić te drobiazgi.

[aka]

czy przy w trybie automatycznym aparat naświetla prawidłowo

Nie robi tego.

Wg mnie robi, tzn. naświetla prawidłowo. Nie widzę powodu by było inaczej niż w trybie manualnym. Jedyna różnica to ta, że w manualnym przy zerowym shiftcie fotograf ustawia czas/przysłonę, a w auto robi to aparat tzn. dobiera czas.

[Z_photo]

... tym bardziej trzeba uważać. Zwłaszcza na niuanse typu coś robić, albo czegoś nie robić, bo sieci neuronowe potrafią gubić te drobiazgi.

"Złe" w tym siedzi.

[oKuba]

No to chyba sie nie zrozumielismy. Przy przesuniętym obiektywie nie ma prawa prawidlowo naswietlic. Jak mialby to wykombinować?

[aka]

No to chyba sie nie zrozumielismy. Przy przesuniętym obiektywie nie ma prawa prawidlowo naswietlic. Jak mialby to wykombinować?

A jak wytłumaczysz wskazania światłomierza aparatu różniące się o 1.5 EV (zakładam, że Z_photo ocenił ją korygując ustawienie przysłony lub czasu tak, aby wskazówka wskazała poprawne naświetlenie, a nie na "oko") po ustawieniu przesunięcia, które jest niepoprawne? Analogicznie - przy auto wskazania po przesunięciu powinno być -1.5 EV (w OM-4 byłoby widać dokładnie), tak jak przy manualu. Dlaczego zatem naświetlenie miałoby nie być poprawne, tak jak przy manualu? Aż mnie korci żeby kupić ten obiektyw tylko po to, że sprawdzić w praktyce

[PPaweł]

A tak właściwie, to niby dlaczego przesunięty obiektyw źle poda światło światłomierzowi, ale filmowi to już dobrze? Przecież obraz jest obraz, a już zwłaszcza jak Olympus patrzy się na oświetloną migawkę, a nie na promienie z obiektywu bezpośrednio.

[aka]

A tak właściwie, to niby dlaczego przesunięty obiektyw źle poda światło światłomierzowi, ale filmowi to już dobrze? Przecież obraz jest obraz, a już zwłaszcza jak Olympus patrzy się na oświetloną migawkę, a nie na promienie z obiektywu bezpośrednio.

To jest kluczowe pytanie.

[Z_photo]

No to chyba sie nie zrozumielismy. Przy przesuniętym obiektywie nie ma prawa prawidlowo naswietlic. Jak mialby to wykombinować?

Nie wiem czy sensownie, ale kombinuję, że skoro w Olympusie OM2 w trybie automatycznym mierzone jest światło faktycznie odbite od powierzchni rolety lub filmu, to jest szansa, że w wyniku takiego pomiaru ustalony zostanie właściwy dla prawidłowej ekspozycji czas naświetlania.
Pozostaje jednak pytanie, czy fakt że przy przesuniętej osi obiektywu materiał eksponowany jest z ukosa ma realny wpływ na taki pomiar. Możliwym jest, że układ mierzący światło odbite dostrojony jest przy założeniu, że to światło w centralnej części kadru rzutowane jest na materiał światłoczuły prostopadle do powierzchni tego materiału, a ekspozycja "ze skosa" powoduje błędny odczyt - wszak kąt odbicia jest równy kątowi padania.
Szczęśliwie niewiele będzie kosztować praktyczna weryfikacja tego jak aparat zachowa się w trybie automatycznym, przy przesuniętej osi obiektywu.

PS. Z ciekawości podłączyłem ten obiektyw do bezlusterkowca. Z grubsza wydaje mi się, że w trybie priorytetu przysłony kadry naświetlane są prawidłowo - bez względu czy obiektyw jest w pozycji neutralnej, czy w pozycji z przesuniętą osią. Ale w cyfrówkach pomiar realizowany jest jeszcze inaczej, więc ten eksperyment nie jest miarodajny.

[J.A.]

Chodzi o umiejscowienie czujnika pomiaru i kąta padania światła na niego.
jeżeli mamy aż 1,5 EV różnicy, to winieta tego obiektywu dyskwalifikuje jego użyteczność.
aka, to teraz przesuń oś optyczną obiektywu o 5 mm i zobacz co pada na fotoelement.
To nie światło padające na film się zmienia, tylko to odbite od migawki/filmu