Jak zrobić Tiosiarczyn amonu czyli pytanie o Utrwalacz TF3

[Gringo997]

Czołem,
przymierzam się do zrobienia kultowego utrwalacza TF3 z książki Darkroom Cookbook (3 edycja). Niestety tiosiarczyn amonu (Ammonium thiosulfate) jest dość drogi i litr gotowego utrwalacza kosztowałby blisko 29 PLN za 500 g + wysyłka (za ten jeden odczynnik którego potrzeba 480g). Znalazłem informację że można kupić tiosiarczyn sodu (sodium thiosulfate) i chlorem amonu (ammonium chloride), które w połączeniu dają wspomniany tiosiarczyn amonu oraz chlorek sodu.


Czy chlorek sodu w utrwalaczu będzie miał jakiś negatywny wpływ lub zareaguje z innymi składnikami?


Przepis znajduje się poniżej:

TF-3
Alkaline Rapid Fixer (Bill Troop)
As with TF-2, this fixer will wash out of negative and print materials more rapidly than will an acid fixer. It has the added advantage of fixing films and papers in less than half the time of the TF-2 alkaline fixer.
This formula is similar to Photographers’ Formulary TF-4. However,TF-4 is more concen- trated and slightly less alkaline. The greater concentration of Formulary TF-4 increases the fixing capacity to fifty 8 10 prints or films per liter; the slightly lower alkalinity of TF-4 decreases the ammonium odor.

Ammonium thiosulfate, 57–60% solution, 800.0 ml (czyli 60g na każde 100 ml roztworu, co daje 480g na 800ml)
Sodium sulfite, 60.0 g
Sodium metaborate, 5.0 g
Water to make 1.0 liter

[technik219]

Czy rzeczywiście chodzi o tiosiarczyn amonu a nie tiosiarczan amonu?

przymierzam się do zrobienia kultowego wywoływacza TF3

... utrwalacz chyba?

[rbit9n]

i właśnie dlatego litr zasadowego utrwalacza Moerscha kosztuje w okolicach 60 zł.

też kiedyś szukałem składników i przez ceny tiosiarczanu amonu zrezygnowałem ze składania TF3.

[pelovsky]

Zastanawia mnie tak ogromna ilość tiosiarczanu amonu w tym utrwalaczu, bo w utrwalaczu do ECN-2, do którego taki tiosiarczan amonu kupowałem, potrzeba go 107g/l, a dawka dopełnienia to 116g na 30m taśmy 35mm. Rozumiem, że filmy kolorowe zawierają mniej srebra niż czarno-białe, ale że aż taka różnica jest, to się nie spodziewałem.

[rbit9n]

jest dużo tiosiarczanu amonu, żeby zwiększyć wydajność. poniżej skład utrwalacza z WBM2. wydajność dziesięć arkuszy 20×25 cm.

[Gringo997]

Ammonium thiosulfate

Posiłkuje sie wikipedia bo w książce jest napisane Ammonium thiosulfate bez wzoru chemicznego. Wikipedia podaje (NH4)2S2O3.

I tak chodziło o utrwalacz.

[Gringo997]

też kiedyś szukałem składników i przez ceny tiosiarczanu amonu zrezygnowałem ze składania TF3.

A co proponujesz złożyć w domu zeby było spoko i tańsze niż Ilford Rapid Fixer? Szukam uniwersalnego utrwalacza (najlepiej rapid fixera) do filmow i papieru, ktory nie ma utwardzaczy (non-hardner).

[rbit9n]

to może taki:




a patent z tiosiarczanem i chlorkiem amonu stosowali w takim:

[LD]

też kiedyś szukałem składników i przez ceny tiosiarczanu amonu zrezygnowałem ze składania TF3.

A co proponujesz złożyć w domu zeby było spoko i tańsze niż Ilford Rapid Fixer? Szukam uniwersalnego utrwalacza (najlepiej rapid fixera) do filmow i papieru, ktory nie ma utwardzaczy (non-hardner).

A może oś takiego:
https://www.fotoimpex.de/shop/fotochemi ... ntrat.html
Używam od kilku lat do papierów, do filmów jeszcze nie używam bo mam Tetenala ("kwaśnego") ale jak go wykończę to przejdę całkowicie na neutralny.

[J.A.]

A się tak z choinki urwę i zapytam. A co.
Jaki jest bonus z używania utrwalacza nie kwaśnego?

[rbit9n]

szybciej i łatwiej się wypłukuje z barytu, dodatkowo nie cofa obrazu w wywołaniu infekcyjnym.

[powalos]

Tyle, że trzeba czas wołania doświadczalnie skrócić, bo w utrwalaczu niekwaśnym trwa ono jeszcze jakiś czas.

[J.A.]

Ok. To ta druga cecha ma konkretne znaczenie. Pierwsza IMHO łatwa do obejścia, a na materiałach zdjęciowych to już w ogóle.
Za to wada związana z „dowoływaniem się materiału, przynajmniej dla mnie jest zbyt poważna. W przypadku materiałów zdjęciowych oczywiście.

[bakulik]

Bez przesady, nawet podczas przerywania wodą wywoływacz zostaje nagle rozcieńczony w takim stopniu, że niemal od razu traci swoje właściwości, zwłaszcza w światłach (negatywu). A w cieniach i tak już nie ma czego wywoływać. A przeprowadzenie całego procesu w środowisku zasadowym nie powoduje „szoku” dla emulsji związanego z nagłą zmianą pH. Poza tym skrócenie płukania z 30 do 3 min w bieżącej wodzie jest niewątpliwie zaletą.

[technik219]

Bez przesady, nawet podczas przerywania wodą wywoływacz zostaje nagle rozcieńczony w takim stopniu, że niemal od razu traci swoje właściwości

To nie takie proste Płukanie negatywu po wywołaniu nie przerywa wywoływania natychmiast. Że wywoływacz zostaje znacznie rozcieńczony to fakt, ale najważniejszą sprawą jest zniesienie tzw. barierę bromkową, która tworzy się wokół kryształów halogenków srebra nie poddanych działaniu światła i nie dopuszcza do nich jonów redukujących. Zniesienie tej bariery powoduje, że reduktor zaczyna te kryształy wywoływać, co jeśli będzie trwało dostatecznie długo (najczęściej do samoistnego wyczerpania się reduktora) może powodować wzrost zadymienia. Ale nawet po wyczerpaniu reduktora zadymienie dalej rośnie ponieważ produkty jego utleniania dalej oddziaływują na halogenki redukując je ale już nie selektywnie, tylko "jak leci". Utrwalacz kwaśny nie dosyć, że rozcieńcza wywoływacz to jeszcze zmienia odczyn pH powodując, że reduktory (większość) przestaje działać. Dlatego przerywacz (kwaśny) jest bardziej bezpieczny dla obrazu wywołanego. Nie ma jednak róży bez kolców Diametralna zmiana odczynu z zasadowego na kwaśny może powodować rozpuszczanie się najjaśniejszych partii obrazu. Zbyt stężony (lub zbyt mocny kwas)przerywacz może spowodować prawdziwe spustoszenie w cieniach negatywu. Tak samo zresztą jak zbyt długie utrwalania lub zbyt stężony utrwalacz. O wiele bardziej pod tym względem zdradliwe są utrwalacze szybkie z dodatkiem chlorku amonu.
Każdy musi sam rozważyć co mu bardziej odpowiada: przerywanie w przerywaczu kwaśnym czy płukanie czystą wodą. Nigdy nie jest tak, że wlewa się przerywacz (wodę) i film stoi w nim przez dłuższy czas. Tę czynność staramy się robić tak krótko jak to możliwe, więc przerywacz kwaśny nie zdąży "zjeść" nam negatywu, a stosując wodę nie musimy obawiać się zauważalnego wzrostu zadymienia jeśli zaraz ją wylejemy i wlejemy utrwalacz. Jedno ciekawe zjawisko jednak zauważyłem (kto się bawił w technikę litową, ten wie o co chodzi) - przerywacz ( a także świeży utrwalacz) pozbawia obrazy pewnych subtelnych przejść tonalnych i barwnych. Ja już od wielu lat nie używam kwaśnego przerywacza do negatywów (pozytywy to co innego) i wydaje mi się, że negatywy są jakieś ładniejsze, lepsze wizualnie. Po prostu inne.